Doğru Maske Kullanımı için Bilinmesi Gerekenler
Korona virüs salgını ile birlikte hayatımıza giren maske, en zor günlerimizde hayat kurtarıcı bir rol üstlendi. Hem kendi sağlığımızı hem de çevremizdekilerin sağlığını korumak için maske kullanımı özellikle de doğru kullanımı günlerce tartışıldı. Salgının etkisini yitirdiği ve maske kullanım zorunluluğunun kalktığı bu günlerde bile tedbiri elden bırakmak istemeyenler maske kullanmaya devam ediyor. Zorunlu "Maske kullanımı kalktı mı?” sorusunun cevabı evet olsa da özellikle kalabalık ortamlarda maske kullanımı son derece faydalı.
Solunum yoluyla bulaşan enfeksiyonlara karşı korunmada en etkili yöntemlerin başında gelen maske kullanımı konusunda dikkat edilmesi gereken bazı noktalar vardır. Maskeler yanlış kullanıldığı zaman zararlı olabilirler. Maskelerden maksimum düzeyde fayda sağlayabilmek için maske kullanımındaki doğru ve yanlışları bilmek gerekir.
Maske Kullanımında Doğrular ve Yanlışlar
Maskenin nasıl takılacağıyla ilgili en büyük yanlış maskeyi sadece ağzı kapatacak şekilde takmaktır. Maskenin korumasından faydalanmak için mutlaka ağız, burun ve çene kapalı olacak şekilde takılmalıdır. Ayrıca maske ve yüz arasında boşluk kalmamalıdır. Bu nedenle maske çeşitleri arasından telli olanları tercih etmek daha kolay bir kullanım sunar.
Tek kullanımlık maske olan cerrahi maskelerdeki en sık yanlış kullanım ise bir kereden daha fazla kullanılmasıyla ilgilidir. Bu maskeler kirlenmeseler bile yalnızca bir kere kullanılmalıdırlar. Yıkanabilme özelliği bulunmayan bu maskeler kullanıldıktan sonra uygun bir şekilde çöpe atılmalıdır.
Maskelerin nemlendikçe değiştirilmesi gerekmektedir. Aynı maskenin tüm gün kullanılması doğru bir kullanım değildir.
Kullanılmış bir maske çöpe atılırken normal bir atıkmış gibi atılmamalıdır. Maske iç yüzeyine doğru katlanarak ağzı kapalı çöp torbasıyla atılmalıdır.
Tek başına maske kullanmanın virüsten korunmada yeterli olduğuna dair söylemler gerçeği yansıtmamaktadır. Maske takmak etkili bir korunma yöntemi olsa da hijyen kurallarına ve mesafeye de mutlaka dikkat edilmelidir.
Maske Ne Zaman Değiştirilmeli?
Maskelerin değiştirilme süreleri maske çeşitlerine ve bulunulan ortama göre farklılık göstermektedir. Bazı maskeler tek kullanımlık olup bazı maskeler ise yıkandıktan sonra birden fazla kez kullanılabilmektedir. Değiştirilme zamanı gelmiş bir maskeyi kullanmaya devam etmek bize fayda yerine zarar verir. Çünkü fazla kullanılan maskeler, üzerinde mikropları taşıyabildiğinden hastalığa yakalanma ve hastalığı yayma konusunda her geçen an daha tehlikeli hale gelirler.
Maske çeşitleri, cerrahi maskeler ve solunum maskeleri olmak üzere ikiye ayrılır. Cerrahi maskeler, kullanım kolaylığı ve maske fiyatları bakımından en yaygın olarak kullanılanlardır. Tek kullanımlık olan bu maskeler özellikle sıcak ve havasız ortamlarda ortalama 4 saat civarında koruyuculuk gösterir. Bu sürenin ardından nemlenen maske, koruyucu özelliğini kaybettiğinden değiştirilmelidir.
Solunum maskeleri ise sağlık sektörü dışında iş güvenliği amacıyla da kullanılan son derece koruyucu maskelerdir. FFP sınıflandırmaları bulunan toza karşı dayanıklı maskeler ile N95 maskeler solunum maskeleri arasında yer alır.
Virüslere karşı korumada etkili olan maske N95 maske ismiyle anılır. Maskeye bu isim havadaki parçacıkların yüzde 95’ini filtreleyebildiği için verilmiştir. Maske fiyatları açısından da tek kullanımlık maskeye göre farklıdır. Tepedenal avantajlarıyla istediğiniz türde maske ürünlerine kolaylıkla sahip olabilir, kendinizi ve sevdiklerinizi hastalıklara karşı koruyabilirsiniz.
Maske Ne Kadar Süre Takılabilir?
Tek kullanımlık maskelerin ortalama 4 saatlik koruma süresi göz önüne alındığında gün boyunca kalabalık ortamlarda bulunulması durumunda günde birkaç maske değiştirmek daha faydalı olacaktır. Bu maskeler tek kullanımlık olarak üretildikleri için tekrar ya da uzun süreli kullanımlarda koruyucu etkisini yitirecektir. Ayrıca kulak lastikleri de kullanım boyunca esneme yapacağından maske ile yüz arasında boşluk oluştuğu durumlarda maske yenisi ile değiştirilmelidir.
Bulunulan ortam şartlarının da maskeyi takabileceğimiz süre üzerinde etkisi büyüktür. Ortamın kapalı ya da açık oluşu, sıcaklık, havalandırma ve kişi sayısı dikkate alınmalı ve aynı maske gereğinden daha uzun süre takılmamalıdır.
Tepedenal güvencesiyle satın alabileceğiniz 3 katlı, ISO ve CE belgeli tek kullanımlık meltblown maskeler günlük kullanımlarda yeterli koruma sağlayacaktır. Özellikle sağlık sektöründe çalışanlar gibi daha fazla korumaya ihtiyacı olanlar ise FFP3 ventilli maske ve FFP2 ventilli maske tercih edebilirler.
N95 maskeler günlük ortalama 8 saate kadar koruyabilmektedir. Bu maskeler TS EN 149 standardında 8 saat süreyle test edilirler ve bu testi başarıyla geçerlerse uygun kabul edilirler. Elbette bu 8 saatin de ortam koşullarına göre kısalabileceği unutulmamalıdır. Ayrıca maskelerde oluşabilecek yırtılma, ıslanma, yıpranma gibi durumlarda etkinliğinin azalacağı ya da tamamen yok olacağı da dikkate alınmalıdır.
Nihayetinde tüm maskelerin yalnızca belirli bir süre için koruma sağladıkları bilinmektedir. Bu nedenle takılabileceği süreyi geçen maskelerin faydadan çok zarar vereceği konusunda dikkatli olunmalıdır.